Trợ giúp pháp lý (TGPL) là một chính sách có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, một bộ phận của tổng thể các chính sách xóa đói, giảm nghèo, đền ơn, đáp nghĩa, chính sách dân tộc và an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước ta. Từ khi thành lập đến nay, công tác TGPL đã chứng minh chủ trương, chính sách này là phù hợp với đông đảo nguyện vọng của Nhân dân, với thực tiễn phát triển của đất nước. Để hưởng ứng ngày thành lập tổ chức trợ giúp pháp lý (06/9), ngày Vì người nghèo (17/10) và ngày Pháp luật Việt Nam (09/11), Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Hà Tĩnh đã triển khai đồng bộ, kịp thời, toàn diện các hoạt động và đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận.

        Công tác truyền thông về TGPL là một trong những hoạt động quan trọng,  giúp người dân tiếp cận và biết về chính sách TGPL khi có nhu cầu. Ngay từ đầu năm 2021, Trung tâm đã chú trọng tổ chức các hoạt động truyền thông về TGPLvới các hình thức đa dạng, linh hoạt, tiết kiệm, hiệu quả, phù hợp với từng nhóm người thuộc diện được TGPL, đặc biệt quan tâm đến nhóm đối tượng gặp khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19. Từ tháng 01/2021 đến nay, Trung tâm đã phối hợp với UBND, phòng Tư pháp các huyện, thành phố, thị xã tổ chức thực hiện thành công 157 cuộc truyền thông về TGPL ở cơ sở tại 10/13 huyện, thành phố, thị xã (trong đó: tháng 9&10/2021 Trung tâm đã tổ chức thực hiện 74 cuộc truyền thông); cấp phát hơn 17.000 tờ gấp, tài liệu liên quan đến các lĩnh vực pháp luật thiết yếu cho người dân như: Một số quy định về quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất; hạn mức giao đất ở, điều kiện và trình tự, thủ tục giao đất ở không đấu giá quyền sử dụng đất; một số nội dung cơ bản của pháp luật về quyền nhân thân, quyền sở hữu và quyền đối với bất động sản liên kề; một số quy định của pháp luật về chính sách ưu đãi đối với người khuyết tật (trong đó: tháng 9&10/2021 cấp phát hơn 8.000 tờ gấp, tài liệu); xây dựng, cấp phát 157 đĩa CD Chương trình phát thanh “Trợ giúp pháp lý với người dân” giới thiệu về chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm trợ giúp pháp lý, quyền và nghĩa vụ của người được TGPL, người thực hiện TGPL, câu chuyện pháp luật  TGPL về những vụ việc tham gia tố tụng thành công hiệu quả của Trợ giúp viên pháp lý, Luật sư ký hợp đồng tham gia TGPL của Trung tâm (Tháng 9, 10/2021 cấp phát 74 đĩa CD); duy trì đường dây nóng để tiếp nhận thông tin và yêu cầu TGPL  của người dân. Đồng thời, rà soát, lắp đặt, thay thế 15 Bảng thông tin về TGPL; cung cấp đơn yêu cầu TGPL, tài liệu pháp luật tại các cơ quan tiến hành tố tụng …

        Bên cạnh hoạt động truyền thông về TGPL, việc thực hiện vụ việc TGPL là nhiệm vụ trọng tâm, then chốt của Trung tâm đặc biệt là các vụ việc TGPL tham gia tố tụng. Từ đầu năm đến nay, Trung tâm đã thực hiện tư vấn, hướng dẫn tại trụ sở và cơ sở 130 vụ việc (trong đó: tại trụ sở 27 vụ việc, tại cơ sở 103 vụ việc), phần lớn các vụ việc được Trợ giúp viên pháp lý tư vấn, hướng dẫn kịp thời, chất lượng, hiệu quả, đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, góp phần giải quyết những vướng mắc, giảm bớt khiếu kiện, khiếu nại của người dân trên từng địa bàn, việc tư vấn pháp luật đã giúp cho người dân dễ dàng nắm bắt được các thông tin về pháp luật để từ đó họ có thể tự bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của mình khi có vướng mắc. Trung tâm thực hiện 182 vụ việc tham gia tố tụng cho 48 người thuộc diện hộ nghèo, hộ cận nghèo, 06 người dân tộc thiếu số, 11 người có công với cách mạng, 117 người thuộc diện TGPL khác, trong đó có 168 vụ việc thuộc lĩnh vực Hình sự, 14 vụ việc thuộc lĩnh vực Dân sự (riêng tháng 9, 10/2021 Trung tâm đã ban hành 26 Quyết định cử Trợ giúp viên pháp lý, Luật sư ký hợp đồng thực hiện TGPL tham gia tố tụng). Trợ giúp viên pháp lý và Luật sư ký hợp đồng thực hiện TGPL khi tham gia tố tụng đều chấp hành đúng quy định của pháp luật; chất lượng vụ việc TGPL không ngừng được cải thiện, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người được TGPL.

        Trung tâm đã tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác TGPL, tiến hành cập nhật đầy đủ vụ việc lên Hệ thống quản lý tổ chức và hoạt động TGPL; thực hiện các thủ tục hành chính trong lĩnh vực TGPL để người được TGPL hoặc người thân của họ  có thể tiếp cận ứng dụng công nghệ thông tin đảm bảo thuận lợi khi có yêu cầu được TGPL. Đồng thời, tăng cường viết tin, bài phản ánh hoạt động của Trung tâm, đăng tải hình ảnh về các sự kiện, hoạt động lên cổng thông tin điện tử của Bộ Tư pháp, Trang Thông tin điện tử trợ giúp pháp lý Việt Nam, Sở Tư pháp…Đặc biệt, hưởng ứng ngày thành lập tổ chức Trợ giúp pháp lý 6/9/2021, Trung tâm phối hợp với Phòng Phổ biến, giáo dục pháp luật tham mưu xây dựng “Chương trình Pháp luật và đời sống” tháng 9/2021 phát trên Đài phát thanh và truyền hình tỉnh Hà Tĩnh giới thiệu về chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm, các vụ việc tham gia tố tụng thành công hiệu quả…

        Mặc dù dịch bị ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, trong thời gian dài, một số địa bàn của tỉnh Hà tĩnh phải thực hiện giãn cách theo Chỉ thị 16/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, việc triển khai thực hiện các hoạt động của Trung tâm trợ giúp pháp lý Nhà nước tỉnh Hà Tĩnh còn gặp nhiều khó khăn, nhưng bám sát các Kế hoạch, nhiệm vụ trọng tâm đề ra, hoạt động TGPL thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả đáng ghi nhận, nhất là trong tháng 9, 10/2021. Hoạt động TGPL đã góp phần giúp người được TGPL nâng cao ý thức chấp hành pháp luật; cơ quan tiến hành tố tụng và cơ quan hành chính Nhà nước giải quyết các vụ việc một cách chính xác, kịp thời, khách quan, công bằng, đúng pháp luật; góp phần thực hiện tốt chủ trương xóa đói, giảm nghèo, chính sách đền ơn đáp nghĩa, an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước

 Nguyễn Anh – Trung tâm TGPL nhà nước tỉnh Hà Tĩnh