Ngày 9/10, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh đã làm việc với Vụ Pháp luật hình sự - hành chính về dự án Luật Tiếp cận thông tin (sửa đổi). Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh cùng dự.
Báo cáo tại buổi làm việc, Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự - hành chính Nguyễn Thị Hạnh cho biết, Luật Tiếp cận thông tin hiện hành được ban hành trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, với định hướng “mở dần từng bước” để bảo đảm tính khả thi và không ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cơ quan nhà nước. Tuy nhiên, trước yêu cầu mới, dự thảo lần này được xây dựng theo hướng mở rộng phạm vi và đối tượng cung cấp thông tin, phù hợp hơn với xu thế hiện nay.
Theo đó, Luật Tiếp cận thông tin (sửa đổi) có 05 chính sách, bao gồm: (1) các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm cung cấp thông tin; (2) Mở rộng phạm vi thông tin được tiếp cận; (3) Phân định phạm vi thông tin công dân được tiếp cận, không được tiếp cận và tiếp cận có điều kiện; (4) Đơn giản hóa thủ tục cung cấp thông tin theo yêu cầu; (5) Ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong cung cấp thông tin.
Vụ trưởng Vụ Pháp luật hình sự - hành chính Nguyễn Thị Hạnh báo cáo tại buổi làm việc. Tại buổi làm việc, các đại biểu tham dự đã trao đổi, góp ý, cho ý kiến về các vấn đề như xem xét, rà soát kỹ việc mở rộng chủ thể cung cấp thông tin; phạm vi thông tin được tiếp cận cần mở rộng gắn với nhu cầu đời sống, song phải đảm bảo bảo vệ bí mật cá nhân, bí mật kinh doanh và tài sản trí tuệ; phân định rõ nhóm thông tin được tiếp cận, không được tiếp cận và tiếp cận có điều kiện để tránh lúng túng khi áp dụng; thủ tục và phương thức cung cấp thông tin nên đơn giản, linh hoạt, đẩy mạnh chuyển đổi số; cân nhắc bổ sung chính sách về chi phí cung cấp và kiểm soát việc sử dụng thông tin, quy định rõ nghĩa vụ và hành vi bị cấm tiếp cận thông tin…
Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh nhất trí với 5 chính sách được đề xuất, đồng thời lưu ý cần thể hiện rõ mục tiêu mở rộng phạm vi và đối tượng cung cấp thông tin.
Với chính sách thứ nhất, Thứ trưởng cho rằng, doanh nghiệp nhà nước hiện nay thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước không nhiều, vì vậy nên tập trung vào các đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ công ích. Việc mở rộng các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm cung cấp thông tin nên được tiến hành theo lộ trình, vừa bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật, tính khả thi trong việc thực hiện cung cấp thông tin cho công dân.
Đối với chính sách thứ hai, Thứ trưởng đề nghị đơn vị nghiên cứu, xem xét việc mở rộng phạm vi thông tin được tiếp cận có ảnh hưởng đến các luật khác hay không; xem xét mối liên hệ và khả năng chồng chéo với các lĩnh vực như đất đai, môi trường, đấu thầu… để góp phần tăng cường tính minh bạch, hiệu quả quản lý nhà nước.
Liên quan đến phân định phạm vi thông tin phải cung cấp, Thứ trưởng nhất trí với hướng thu hẹp phạm vi theo hướng “thông tin được tạo ra” thay vì “thông tin đang nắm giữ”, Thứ trưởng đề nghị cần rà soát các khái niệm để bảo đảm rõ ràng, dễ hiểu, tránh trùng lặp.
Đối với vấn đề thông tin liên quan đến bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, Thứ trưởng cho rằng, Luật Tiếp cận thông tin là đạo luật chung, nên cần có quy định trực tiếp trong Luật, thể hiện rõ nguyên tắc: việc tiếp cận các thông tin này phải có sự đồng ý của chủ thể, đồng thời tuân thủ quy định của pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân. Bên cạnh đó, đối với thông tin thuộc phạm vi bí mật kinh doanh, Luật cũng cần nêu rõ các điều kiện, giới hạn để công dân được tiếp cận, bảo đảm vừa minh bạch, vừa bảo vệ quyền lợi hợp pháp của tổ chức, cá nhân liên quan.
Kết luận buổi làm việc, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh nhấn mạnh, đây là một trong những dự án luật quan trọng, đóng vai trò nền tảng trong mối quan hệ với các luật chuyên ngành khác, do đó các nội dung sửa đổi cần được tiếp cận một cách tổng thể, thận trọng và bảo đảm tính hệ thống.
Bộ trưởng lưu ý, việc mở rộng chủ thể, phạm vi và nội dung cung cấp thông tin phải đi đôi với kiểm soát chặt chẽ việc sử dụng thông tin, tránh tình trạng lợi dụng quyền tiếp cận thông tin để thực hiện các hành vi trái pháp luật, gây ảnh hưởng đến an ninh, trật tự hoặc quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân. Chủ trương xuyên suốt khi sửa đổi Luật lần này là mở rộng nhưng phải an toàn, minh bạch và có trách nhiệm.
Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh kết luận buổi làm việc. Bộ trưởng cơ bản thống nhất với 5 nhóm chính sách được nêu, đồng thời gợi mở bổ sung thêm một số chính sách như chính sách về thu phí cung cấp thông tin, chính sách về kiểm soát việc sử dụng thông tin được cung cấp…
Đối với chính sách thứ nhất, Bộ trưởng thống nhất điều chỉnh thành “mở rộng chủ thể có trách nhiệm cung cấp thông tin”, trong đó bao gồm cơ quan nhà nước và đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp nhà nước, không mở rộng sang các đơn vị có hoạt động sản xuất, kinh doanh.
Với chính sách thứ hai, Bộ trưởng đề nghị điều chỉnh theo hướng “mở rộng phạm vi thông tin được tiếp cận”, đồng thời tăng số lượng nội dung thông tin bắt buộc công khai để người dân dễ dàng tiếp cận hơn. Bên cạnh đó, Bộ trưởng đề nghị đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, cung cấp thông tin trên môi trường điện tử thay vì chỉ dừng ở bản giấy, vừa tiết kiệm, vừa thuận tiện cho người dân.
Bộ trưởng cũng lưu ý, cần rà soát lại quy định về trách nhiệm cung cấp thông tin, bảo đảm nguyên tắc “ai tạo ra thông tin thì người đó chịu trách nhiệm cung cấp thông tin”, tránh tình trạng chồng chéo, gây khó khăn cho cấp cơ sở. Đối với cấp xã, nên giới hạn phạm vi thông tin phải cung cấp, chỉ giữ lại những nội dung thật sự cần thiết, phù hợp với năng lực và điều kiện thực tế.
Cùng ngày, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh đã cho ý kiến về một số vấn đề lớn liên quan đến hồ sơ Chính sách Luật Thủ tục ban hành quyết định hành chính.
Châu Dương
Theo nguồn moj.gov.vn
