chia sẻ dữ liệu, số hóa hồ sơ, giấy tờ, liên thông điện tử và hiệu quả, hiệu năng của hệ thống, làm cơ sở cắt giảm thủ tục hành chính, giảm hồ sơ, giấy tờ cần cung cấp, giảm đi lại, tiếp xúc trực tiếp của đối tượng thực hiện và giảm các bước phải xử lý trực tiếp hoặc thủ công của cơ quan, đơn vị trong quá trình tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính, dịch vụ công. Bước 4: Đánh giá hiệu quả và phê duyệt phương án tái cấu trúc để thực hiện việc xây dựng hoặc hoàn thiện hệ thống cung cấp dịch vụ công.

          Tiêu chí thực hiện tái cấu trúc quy trình, gồm: Khả năng kết nối, chia sẽ dữ liệu và số hóa hồ sơ, giấy tờ; Khả năng liên thông điện tử giữa các cơ quan trong quá trình xem xét, giải quyết thủ tục hành chính; Hiệu quả của việc xây dựng hệ thống cung cấp dịch vụ công trực tuyến và hiệu năng đáp ứng của hệ thống cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

          Cách thức tái cấu trúc quy trình thủ tục hành chính, gồm 05 bước. Theo đó, bước 1: Xác định các hệ thống, cơ sở dữ liệu liên quan đến quá trình thực hiện thủ tục hành chính và khả năng kết nối, chia sẻ, khai thác dữ liệu. Bước 2: Đánh giá cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, thành phần hồ sơ, quy trình, trình tự thực hiện thủ tục hành chính theo các tiêu chí tái cấu trúc. Bước 3: Xây dựng sơ đồ quy trình điện tử. Bước 4: Tính toán chi phí tiết kiệm. Bước 5: Xây dựng/hoàn thiện hệ thống, tích hợp, kiểm thử, cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Nội dung kiểm thử bao gồm: Kiểm tra cơ chế đăng nhập một lần; Thực hiện nộp hồ sơ trực tuyến; Kiểm tra tích hợp thanh toán trực tuyến; Kiểm tra việc xử lý hồ sơ trực tuyến, việc đồng bộ trạng thái hồ sơ, kết quả giải quyết thủ tục hành chính bản điện tử; Tổng hợp kết quả kiểm thử.

          Tùy thuộc theo yêu cầu, việc tái cấu trúc quy trình được thực hiện theo từng thủ tục hành chính hoặc theo nhóm thủ tục hành chính liên thông. Trên cơ sở kết quả tái cấu trúc, cơ quan chủ trì rà soát, đánh giá tiến hành hoàn thiện quy trình điện tử sau khi tái cấu trúc quy trình để cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Trong trường hợp cần thiết, cơ quan chủ trì rà soát tổng hợp, đề xuất hoặc thực hiện theo thẩm quyền việc sửa đổi, bổ sung các quy định tại văn bản quy phạm pháp luật để hoàn thiện cơ sở pháp lý đáp ứng tối đa các kết quả theo quy định tại khoản 1 Điều 17 khi cung cấp dịch vụ công trực tuyến.

            Để đẩy mạnh công tác cải cách hành chính nói chung, đẩy nhanh công tác chuyển đổi số, thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử nói riêng, trong những năm gần đây, Chính phủ, các Bộ, ban, ngành Trung ương, UBND các tỉnh, thành phố, thị xã đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành, tổ chức tập huấn hướng dẫn để triển khai nội dung tái cấu trúc quy trình thủ tục hành chính. Thực hiện nhiệm vụ tại Đề án số 06 của Thủ tướng Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030, trên cơ sở chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Tư pháp, UBND tỉnh, Sở Tư pháp tỉnh Hà Tĩnh đã thực hiện rà soát, tái cấu trúc quy trình và trình UBND tỉnh công bố Danh mục và quy trình tiếp nhận, giải quyết thủ tục cấp Phiếu Lý lịch tư pháp trực tuyến toàn trình; Đăng ký khai sinh, đăng ký kết hôn, đăng ký khai tử trực tuyến một phần trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh. Đã thực hiện rà soát, tái cấu trúc quy trình để thực hiện trên môi trường điện tử đối với 122 thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở, 42 thủ tục hành chính lĩnh vực hộ tịch thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND cấp huyện, cấp xã.

          Mặc dù đã tăng cường công tác chỉ đạo triển khai, song nhìn chung kết quả tái cấu trúc quy trình thủ tục hành chính tại địa phương chưa đạt như kỳ vọng đặt ra, khá nhiều thủ tục hành chính hiện nay mới đơn thuần chỉ đổi từ bản giấy sang điện tử mà chưa thực hiện tái cấu trúc quy trình (ví dụ: Tại một số TTHC trực tuyến vẫn yêu cầu thành phần hồ sơ ảnh 3x4, phong bì có dán tem, ký vào Sổ khi nhận kết quả,…), gây khó khăn cho tổ chức, cá nhân cũng như cán bộ tiếp nhận, xử lý hồ sơ trong quá trình thực hiện. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến sự hài lòng của tổ chức, cá nhân khi thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử và tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến tại nhiều đơn vị, địa phương. Để tái cấu trúc quy trình thủ tục hành chính thực sự trở thành giải pháp đẩy mạnh việc thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử trên địa bàn tỉnh, xin đề xuất một số biện pháp như sau:

          Một là, tăng cường công tác tập huấn, hướng dẫn công tác tái cấu trúc quy trình thủ tục hành chính cho các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố, thị xã trên địa bàn tỉnh, đặc biệt là đội ngũ trực tiếp tham mưu công tác này như cán bộ kiểm soát thủ tục hành chính, cán bộ tiếp nhận và trả kết quả, cán bộ phụ trách công nghệ thông tin.

          Hai là, tập trung rà soát đánh giá, tái cấu trúc quy trình nghiệp vụ các dịch vụ công trực tuyến đã cung cấp trên Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh theo hướng thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Ưu tiên lựa chọn những thủ tục, nhóm thủ tục hành chính gắn trực tiếp với người dân, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên Hệ thống tin giải quyết thủ tục hành chính của tỉnh. Tăng cường kiểm soát chất lượng quy trình nội bộ đã được tái cấu trúc của các cơ quan, đơn vị.

          Ba là, tăng cường mối quan hệ phối hợp giữa các Sở, ban, ngành có liên quan đến việc triển khai dịch vụ công trực tuyến, đặc biệt trong việc kiểm soát chất lượng quy trình nội bộ đã được tái cấu trúc, xây dựng biểu mẫu tương tác điện tử sau khi tái cấu trúc quy trình, vận hành hệ thống “Một cửa” dùng chung của tỉnh,…

          Bốn là, tiếp tục kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu cách thức thực hiện trực tuyến đối với một số thủ tục có yêu cầu thành phần hồ sơ không số hóa được, như: ảnh chân dung (để dán vào thẻ, văn bằng,…), phong bì thư dán tem, ghi địa chỉ,…; yêu cầu ký vào sổ khi nhận kết quả (như các thủ tục hành chính lĩnh vực hộ tịch,…);…

          Năm là, nghiên cứu cơ chế để hỗ trợ kinh phí cho các cơ quan, đơn vị trong việc gửi tin nhắn SMS cho các tổ chức, cá nhân để phản hồi thông tin khi thực hiện thủ tục hành chính trên môi trường điện tử, vì trong một số trường hợp tổ chức, cá nhân không thường xuyên sử dụng tài khoản dịch vụ công, không sử dụng mạng xã hội./.

Ngọc Anh