Công tác chỉ đạo, hướng dẫn kịp thời, thường xuyên

Để triển khai có hiệu quả Luật Hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh, ngày 20/11/2013 Ủy ban nhân dân tỉnh đã ban hành Quyết định số 362/QĐ-UBND về triển khai thực hiện Luật Hòa giải ở cơ sở. HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 166/2015/NQ-HĐND ngày 12/12/2015 quy định mức chi thực hiện công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh.  Hàng năm UBND tỉnh ban hành kế hoạch công tác hòa giải ở cơ sở để các địa phương, đơn vị triển khai thực hiện thống nhất. UBND tỉnh cũng chỉ đạo Hội đồng phối hợp PBGDPL tỉnh đưa nội dung công tác hòa giải ở cơ sở là một trong các nội dung chỉ đạo, hướng dẫn và kiểm tra hàng năm. Trên cơ sở đó nhiệm vụ này được Hội đồng phối hợp PBGDPL cấp tỉnh, cấp huyện thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả.

Từ năm 2014 đến nay Sở Tư pháp đã ban hành khoảng 45 văn bản hướng dẫn thực hiện Luật Hòa giải ở cơ sở. Hàng năm UBND các huyện, thành phố, thị xã và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc các cấp đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc và 100% đơn vị cấp xã ban hành văn bản thực hiện công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn. Có thể nói công tác hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện Luật Hòa giải ở cơ sở trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đã được thực hiện đồng bộ và thường xuyên. Nhờ vậy Luật Hòa giải ở cơ sở đã được các cấp, các ngành triển khai thi hành nghiêm túc, từng bước đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả trên thực tế.

Mối quan hệ phối hợp giữa Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên với cơ quan Tư pháp trong công tác hòa giải ở cơ sở ngày càng chặt chẽ

UBND tỉnh thường xuyên chỉ đạo tăng cường mối quan hệ phối hợp giữa Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên của Mặt trận với cơ quan Tư pháp trong công tác hòa giải ở cơ sở để nâng cao chất lượng công tác này. Theo đó hàng năm Sở Tư pháp và UBMTTQ tỉnh, UBND cấp huyện và MTTQ cùng cấp ký kết các chương trình phối hợp trong công tác hòa giải. Trên cơ sở các chương trình này, các cơ quan tích cực phối hợp trong tổ chức tập huấn, bồi dưỡng, xây dựng tài liệu cho hòa giải viên hoặc kiểm tra công tác hòa giải. Tại cơ sở, UBND và UBMTTQ cấp xã phối hợp nhịp nhàng trong việc lựa chọn, giới thiệu, bầu, công nhận hòa giải viên cũng như hướng dẫn và tạo điều kiện cho các tổ hòa giải trong quá trình hoạt động. 

UBMTTQ các cấp và các tổ chức thành viên của Mặt trận thường xuyên đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về hòa giải ở cơ sở, khuyến khích, động viên thành viên, hội viên tích cực tham gia công tác này. Thành viên các tổ hòa giải là thành viên, hội viên của MTTQ và các đoàn thể như Hội Liên hiệp phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn thanh niên, Hội nông dân và những người có uy tín, hiểu biết pháp luật ở địa phương. Ủy ban MTTQ và UBND cấp huyện đã phối hợp chỉ đạo, hướng dẫn cấp xã đưa nội dung thực hiện pháp luật về hòa giải ở cơ sở vào xây dựng, thực hiện hương ước, quy ước. UBMTTQ các cấp cũng đã quan tâm, lồng ghép hoạt động hòa giải ở cơ sở trong thực hiện các phong trào, cuộc vận động do UBMTTQ phát động nhằm gắn công tác hòa giải ở cơ sở với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Bên cạnh đó, Ủy ban MTTQVN các cấp và các tổ chức thành viên cũng tích cực giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về hòa giải ở cơ sở.

Các tổ hòa giải được chú trọng kiện toàn, chất lượng công tác hòa giải được nâng cao

Các tổ hòa giải thường xuyên được rà soát, kiện toàn khi có thay đổi nhân sự hoặc khi có các yếu tố khác ảnh hưởng đến cơ cấu tổ chức. Đặc biệt sau khi thực hiện sáp nhập thôn, xóm, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã, các tổ hòa giải đều được địa phương rà soát để kiện toàn đảm bảo đúng quy định. Đến thời điểm hiện nay toàn tỉnh có 1.964 tổ hòa giải với 13.031 hòa giải viên.

Nhằm nâng cao năng lực cho người làm công tác hòa giải ở cơ sở, Sở Tư pháp và các địa phương tổ chức nhiều hình thức để tập huấn, bồi dưỡng cho đội ngũ này như tổ chức hội nghị, hội thi, tọa đàm, cấp phát tài liệu, băng đĩa, xây dựng các chương trình phát sóng trên phương tiện thông tin đại chúng, đăng tải tài liệu qua hệ thống cổng/trang thông tin điện tử…Trong 10 năm thi hành Luật Hòa giải ở cơ sở, Sở Tư pháp đã tổ chức khoảng 60 Hội nghị, UBND cấp huyện tổ chức gần 350 hội nghị, trong đó đã tập trung trang bị kiến thức pháp luật về quy trình hòa giải, pháp luật trên các lĩnh vực thường gặp trong công tác hòa giải ở cơ sở như dân sự, đất đai, hôn nhân và gia đình…Bên cạnh đó Sở Tư pháp xây dựng và phát hành 4.000 cuốn tài liệu bồi dưỡng nghiệp vụ; 4.000 cuốn Sổ tay dành cho hòa giải viên ở cơ sở. Ngoài ra Sở Tư pháp còn xây dựng và cấp phát đĩa tuyên truyền các tiểu phẩm hòa giải để các xã, phường, thị trấn sao lưu, phát cho các tổ hòa giải làm tài liệu phổ biến, tuyên truyền. Hàng năm, phòng Tư pháp cấp huyện cũng tổ chức biên soạn đề cương các văn bản mới và các chính sách quan trọng liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người dân cấp phát cho hòa giải viên cơ sở. Nhờ thực hiện đồng bộ các giải pháp trên đã giúp đội ngũ hòa giải viên nắm vững thêm kiến thức pháp luật và trau dồi thêm kỹ năng, nghiệp vụ để thực hiện tốt hơn công tác hòa giải ở cơ sở.

Hoạt động hoà giải đã từng bước được nâng cao về chất lượng, hoạt động ngày một đi vào nền nếp, có hiệu quả, đúng quy định của pháp luật. Trong 10 năm thi hành Luật Hòa giải ở cơ sở, các tổ hòa giải trên địa bàn tỉnh đã tiếp nhận 14.944 vụ, việc, trong đó đã hòa giải thành 12.333 vụ việc, đạt tỷ lệ 82,5%.

Trên cơ sở kết quả đạt được sau 10 năm thi hành Luật Hòa giải ở cơ sở, thời gian tới Sở Tư pháp tiếp tục tham mưu UBND tỉnh thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả luật này trên địa bàn tỉnh, từ đó góp phần giữ gìn truyền thống tốt đẹp trong mỗi gia đình, củng cố sự đoàn kết trong cộng đồng dân cư, nâng cao ý thức thượng tôn pháp luật, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, tạo tiền đề thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển./.

                                                                                  Thiều Chiên