“Ngành Tư pháp có vai trò rất quan trọng trong việc thực hiện các nhiệm vụ và mục tiêu xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, của dân, do dân và vì dân, xây dựng nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân theo Hiến pháp năm 2013; đồng thời thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng tại Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII về 06 giải pháp trọng tâm, 03 đột phá chiến lược, trong đó có đột phá về hoàn thiện thể chế. Trong bối cảnh như vậy, cần nhận thức đầy đủ về vị trí, vai trò của ngành Tư pháp nói chung và Bộ Tư pháp nói riêng, để ngành Tư pháp cùng với cả hệ thống chính trị thống nhất nhận thức và hành động, đưa sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa lên tầm cao mới” là một trong những nội dung kết luận quan trọng của Thủ tướng Chính phủ tại buổi làm việc ngày 25/5/2021 với Bộ Tư pháp. Điều này thể hiện sự ghi nhận của Chính phủ về những đóng góp tích cực của ngành Tư pháp đối với sự phát triển chung của đất nước trong suốt thời gian vừa qua.

Là cơ quan tham mưu giúp UBND tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước về các lĩnh vực của công tác tư pháp, Sở Tư pháp đã tích cực, chủ động triển khai đồng bộ, toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm các nhiệm vụ, đặc biệt là lĩnh vực xây dựng thể chế, theo dõi thi hành pháp luật và xử lý các vấn đề pháp lý phát sinh trong chỉ đạo, điều hành, để từ đó tiếp tục khẳng định vai trò, vị trí  “gác cổng” về pháp luật.

Thời gian qua, tình hình kinh tế của tỉnh có bước phát triển vượt bậc, cùng với đó, nhiều tập đoàn, doanh nghiệp trong nước và nước ngoài tìm hiểu và đầu tư các dự án trên địa bàn tỉnh. Xuất phát từ nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan khác nhau (sự chồng chéo trong quy định của pháp luật; sự lỏng lẻo trong thực hiện chức năng quản lý của một số cơ quan tham mưu; việc doanh nghiệp chưa chủ động tìm hiểu, nghiên cứu các quy định pháp luật có liên quan, …) dẫn đến phát sinh không ít các vướng mắc về pháp lý liên quan đến các lĩnh vực như: đầu tư, đất đai, giải phóng mặt bằng, tài chính … Để tháo gỡ những vướng mắc pháp lý này, trong nhiều vụ việc, UBND tỉnh các cấp tin tưởng giao Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với các ngành liên quan tham mưu thực hiện. Đây là nhiệm vụ vừa mới, vừa khó, cũng không kém phần quan trọng nhưng chưa được nêu cụ thể trong nhóm nhiệm vụ thuộc chức năng nhiệm vụ của SởTư pháp. Mặc dù vậy, với việc xác định vai trò là cơ quan “gác cổng” về pháp luật, Sở Tư pháp đã nghiêm túc chủ động triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao, đảm bảo về chất lượng, tiến độ. Theo đó, trong thời gian gần đây, bình quân mỗi năm, Sở Tư pháp đã cho ý kiến gần 100 vụ việc, trong đó có những vụ việc phức tạp, kéo dài nhưng với sự tham mưu của Sở đã giúp UBND tỉnh giải quyết được kịp thời và triệt để, qua đó góp phần ổn định tình hình, thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội.

Về công tác thẩm định dự thảo văn bản quy phạm pháp luật, với việc xác định đây là khâu quan trọng trong quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, Sở Tư pháp đã quan tâm, chú trọng làm tốt công tác này nhằm đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất, đồng bộ các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật. Số lượng văn bản thẩm định ngày càng tăng, trong đó từ năm 2020 đến nay, theo thẩm quyền, Sở Tư pháp tổ chức thẩm định 110 dự thảo văn bản. Mặc dù, có những thời điểm, đặc biệt là khi diễn ra kỳ họp HĐND, số lượng văn bản khá nhiều, thời gian thực hiện gấp, nhưng với sự nỗ lực của Lãnh đạo Sở, cùng với cán bộ làm công tác thẩm định, việc thẩm định đã đảm bảo chất lượng, tiến độ theo quy định, được HĐND, UBND tỉnh, các sở, ban, ngành và phòng, ban liên quan ghi nhận, đánh giá cao.Với chức năng “tiền kiểm” này, đã giúp HĐND, UBND tỉnh kiểm soát chặt chẽ các dự thảo văn bản quy phạm pháp luật trước khi ban hành hoặc thông qua.

Ngoài ra, Sở Tư pháp đã chủ động giúp UBND tỉnh thực hiện tự kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật ngay sau khi ban hành để kịp thời phát hiện những quy định mâu thuẫn, chồng chéo, trái pháp luật, kiến nghị xử lý theo quy định, góp phần “thanh lọc” các văn bản khuyết điểm, đảm bảo tính thống nhất của hệ thống văn bản QPPL ở địa phương.

Gắn với công tác hoàn thiện thế chế là nâng cao hiệu quả thi hành pháp luật, trong đó có nhiệm vụ quản lý xử lý vi phạm hành chính. Trong bối cảnh tình hình vi phạm hành chính trên địa bàn tỉnh thời gian qua diễn ra khá phức tap, tăng về số vụ vi phạm và tính chất nghiêm trọng, có nhiều vụ vi phạm hành chính phải chuyển lên cơ quan cấp trên thì Sở Tư pháp đã xác định đây là trách nhiệm năng nề, đồng thời cũng là nhiệm vụ quan trọng cần tập trung triển khai thực hiện tốt để tiếp tục khẳng định vị thế của mình. Theo đó, Sở Tư pháp đã phát huy tích cực vai trò tham mưu giúp Chủ tịch UBND tỉnh kiểm soát việc tham mưu xử phạt vi phạm hành chính của các đơn vị, đặc biệt là kiểm tra dự thảo Quyết định xử phạt vi phạm hành chính, trình tự thủ tục, mức xử phạt vi phạm hành chính và các thành phần hồ sơ trình tham mưu, qua đó đảm bảo tính pháp lý của các Quyết định xử phạt vi phạm hành chính trước khi người có thẩm quyền ký ban hành. Đồng thời, tham mưu thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành nhằm theo dõi, kiểm tra, phát hiện sai phạm trong quá trình thực hiện xử lý vi phạm hành chính của đơn vị, từ đó tham mưu chấn chỉnh kịp thời theo quy định.

Trong thời gian tới, trong bối cảnh chung của đất nước, của tỉnh nhà, ngành Tư pháp sẽ có những thời cơ, thuận lợi cũng như những khó khăn, thách thức, song với bề dày truyền thống, tin tưởng rằng mỗi cán bộ của Sở sẽ phát huy tinh thần trách nhiệm, sáng tạo và cống hiến để Sở Tư pháp tiếp tục khẳng định được vị thế, vai trò của mình, xứng đáng là cơ quan “gác cổng” về pháp luật đáng tin cậy ở địa phương./.

Hải Giang