Để giải quyết vấn đề di cư tự do và kết hôn không giá thú tại các tỉnh biên giới Việt Nam và Lào đã tồn tại nhiều năm qua, ngày 08/7/2013, Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ nước CHDCND Lào đã ký Thỏa thuận về việc giải quyết vấn đề người di cư tự do, kết hôn không giá thú trong vùng biên giới hai nước. Thỏa thuận có hiệu lực 3 năm kể từ ngày 14/11/2013 và được gia hạn hiệu lực đến ngày 14/11/2019 với mục tiêu cố gắng giải quyết dứt điểm theo thủ tục nhanh gọn việc cấp các giấy tờ quốc tịch và hộ tịch cho những người đáp ứng các điều kiện của Thỏa thuận.

Ngày 31/12/2013, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 2627/QĐ-TTg phê duyệt Đề án thực hiện “Thỏa thuận giữa Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam và Chính phủ nước CHDCND Lào về việc giải quyết vấn đề người di cư tự do, kết hôn không giá thú trong vùng biên giới hai nước”. Thực hiện Đề án, trên cơ sở chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Tư pháp phối hợp với Sở Ngoại vụ xây dựng Kế hoạch thực hiện Thỏa thuận di cư tự do và kết hôn không giá thú trong vùng biên giới hai nước Việt Nam - Lào và triển khai các nội dung theo kế hoạch. Kết quả rà soát cho thấy, tại Hà Tĩnh có hai trường hợp là bà Môn Thoong Mả Ni Văn, hiện đang cư trú tại huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh và ông Ninh, hiện trú tại huyện Hương Khê, Hà Tĩnh. Để triển khai lập hồ sơ nhập quốc tịch Việt Nam, đăng ký khai sinh và đăng ký kết hôn cho người di cư tự do và kết hôn không giá thú, Sở Tư pháp đã phối hợp với Sở Ngoại vụ xây dựng văn bản gửi UBND các huyện Hương Sơn và Hương Khê hướng dẫn lập hồ sơ nhập quốc tịch Việt Nam, đăng ký khai sinh và đăng ký kết hôn cho người di cư tự do và kết hôn không giá thú. Đồng thời, đôn đốc các địa phương trực tiếp hướng dẫn cho người dân thực hiện các thủ tục. Ngay sau khi người dân hoàn thiện các hồ sơ, Sở Tư pháp đã tham mưu UBND tỉnh trình Bộ Tư pháp hồ sơ xin nhập quốc tịch Việt Nam và ngày 03/12/2018, Chủ tịch nước đã có Quyết định số2238/QĐ-CTN về việc cho nhập Quốc tịch Việt Nam đối với 02 cá nhân trên.

Ảnh: Đồng chí Lê Viết Hồng - Giám đốc Sở Tư pháp và đại diện lãnh đạo Sở Ngoại vụ, UBND huyện Hương Sơn trao Quyết định nhập quốc tịch cho bà Môn Thoong Mả Ni Văn.

Ngày 08/3/2019, thừa ủy quyền của lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh, Sở Tư pháp chủ trì phối hợp với các sở, ngành, địa phương liên quan đã tổ chức lễ công bố và trao Quyết định của Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam cho các trường hợp được nhập quốc tịch. Hiện nay, các địa phương đã hoàn thành các thủ tục đăng ký hộ tịch cho hai công dân mới, trên cơ sở đó, họ cũng đã thực hiện các thủ tục liên quan để được cấp các giấy tờ khác.

Qua thời gian thực hiện Thỏa thuận, với quá trình tiến hành các công việc hỗ trợ người dân nhập quốc tịch và đăng ký hộ tịch, có thể thấy rằng, Thỏa thuận có tác động và hiệu quả lớn đối với công tác quản lý nhà nước về dân cư và biên giới quốc gia, bảo đảm an ninh, trật tự biên giới và phát triển kinh tế - xã hội trong vùng biên giới Việt Nam - Lào. Đồng thời, đảm bảo quyền công dân, góp phần giúp họ ổn định cuộc sống, hòa nhập vào đời sống kinh tế - văn hóa - xã hội tại địa bàn cư trú. Việc những người Lào di cư tự do được nhập quốc tịch Việt Nam theo Thỏa thuận có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với người Lào di cư, mà còn ghi dấu ấn quan trọng đối với quan hệ truyền thống đặc biệt, hữu nghị lâu đời giữa hai nước Việt Nam và Lào./.

Kim Lân