Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển trong kỷ nguyên mới

Công tác cải cách thể chế là một trong ba đột phá chiến lược đã được xác định tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; Tại buổi làm việc với Bộ Tư pháp, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã có kết luận trong đó có nội dung “đổi mới tư duy xây dựng pháp luật theo hướng vừa bảo đảm yêu cầu quản lý nhà nước, vừa khuyến khích sáng tạo, khơi thông mọi nguồn lực để phát triển”. Và đặc biệt là ngày 30/4/2025 Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 66-NQ/TU về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, với nhiều quyết sách quan trọng mang tính chiến lược, đã mở ra một thời kỳ mới, giai đoạn chuyển mình của công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Là một trong “Bộ tứ trụ cột' để giúp chúng ta cất cánh, đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển, thịnh vượng, hùng cường của dân tộc Việt Nam, như lời của đồng chí của Tổng bí thư đã nói, đây chính là thời cơ để khẳng định vai trò, vị thế của Ngành Tư pháp Việt Nam nói chung và Ngành Tư pháp Hà Tĩnh nói riêng, nhưng cũng đặt ra rất nhiều thách thức đối với nhiệm vụ tham mưu thực tốt công tác xây dựng và thi hành pháp luật trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới.

Thời gian qua, Lãnh đạo tỉnh đã có sự quan tâm chỉ đạo sâu sát đến công tác xây dựng và thi hành pháp luật. Nhờ đó, công tác này trên địa bàn tỉnh đã đạt được những kết quả nổi bật: Hệ thống văn bản QPPL của tỉnh cơ bản đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, khả thi; một số chính sách lớn mang tính định hướng, then chốt được ban hành và phát huy hiệu quả đã góp phần tạo động lực thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của tỉnh nhà.

Tuy nhiên, bên cạnh đó công tác này trên địa bàn tỉnh vẫn còn tồn tại, hạn chế nhất định như: Tư duy tham mưu xây dựng văn bản pháp luật trong một số lĩnh vực còn thiên về quản lý chưa bám sát thực tiễn dẫn đến một số văn bản ban hành chưa đi vào cuộc sống; tổ chức thực thi pháp luật vẫn là điểm nghẽn, hoạt động ở mức cầm chừng, chưa có những giải pháp đột phá để đẩy mạnh công tác này; việc tuyên truyền, phổ biến quán triệt các văn bản mới ban hành có lúc còn chưa kịp thời, chuyên sâu.

Từ những hạn chế nêu trên việc, việc đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật gắn với việc cụ thể hóa các nhiệm vụ giải pháp tại Nghị quyết số 66-NQ/TU trên địa bàn tỉnh là cần thiết và cấp bách. Để việc tham mưu thực hiện công tác này đạt được kết quả cao hơn nữa, các sở, ban, ngành cấp tỉnh và địa phương cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:

Thứ nhất, người đứng đầu các sở, ban, ngành cấp tỉnh và địa phương đề cao vai trò, trách nhiệm mình trong công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến lĩnh vực, địa bàn quản lý. Chủ động đề xuất UBND tỉnh trình Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh dự kiến nội dung tham mưu ban hành các cơ chế chính sách của tỉnh; nội dung giao quy định chi tiết tại văn bản Trung ương trong Kế hoạch tổ chức các kỳ họp thường lệ hàng năm. Trực tiếp chỉ đạo công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật của ngành, địa phương mình. Chịu trách nhiệm về nội dung, chất lượng, tiến độ dự thảo văn bản khi được phân công chỉ trì soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật.

Thứ hai, phải xác định công tác xây dựng và thi hành pháp luật là “đột phá của đột phá” trong hoàn thiện thể chế để phát triển nhanh và bền vững, cần chuyển đổi mạnh mẽ về tư duy xây dựng văn bản theo hướng thực chất, khả thi, xây dựng văn bản QPPL phải bám sát định hướng phát triển kinh tế xã hội của tỉnh; Đánh giá kỹ tác động chính sách, có hoạch định chiến lược nhằm đảm bảo tính ổn định của văn bản QPPL thuộc lĩnh vực tham mưu của ngành, địa phương.

Thứ ba, tập trung xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật, bảo đảm thượng tôn Hiến pháp và pháp luật; gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng và thi hành pháp luật. Xác định rõ cơ chế phân công, trách nhiệm phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân, nhất là trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác tổ chức thi hành pháp luật. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc tổ chức thi hành pháp luật; cơ chế giám sát của cơ quan nhà nước và xã hội; tăng cường thiết chế theo dõi và đánh giá tình hình thi hành pháp luật để đề xuất các giải pháp thực thi hiệu quả; phát hiện và xử lý nghiêm minh, kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật; đối với các vụ việc vi phạm trong tổ chức thi hành pháp luật, cần có sự lãnh đạo, chỉ đạo của chính quyền các cấp, kịp thời có biện pháp xử lý kiên quyết, triệt để, đúng pháp luật.

Thứ tư, thực hiện ứng dụng triệt để trí tuệ nhân tạo (AI) vào công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL và tổ chức thi hành pháp luật, nhằm phục vụ đổi mới, hiện đại hóa công tác này, bảo đảm “đúng, đủ, sạch, sống”, liên thông, dễ khai thác, dễ sử dụng và an toàn thông tin.

Thứ năm, ưu tiên tập trung nguồn lực để thực hiện chính sách đặc thù, vượt trội cho công tác xây dựng pháp luật và đội ngũ cán bộ thực hiện các nhiệm vụ xây dựng và theo dõi thi hành pháp luật theo tinh thần Nghị quyết số 66-NQ/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 197/2025/QH15 về một số cơ chế chính sách đặc biệt trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật.

Thứ sáu, gắn kết chặt chẽ các giải pháp triển khai thực hiện Nghị quyết số 66-NQ/TW với việc thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ tại Nghị quyết số 27-NQ/TW về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới và 3 trụ cột còn lại (Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Nghị quyết 59-NQ/TW ngày 24/1/2025 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân), qua đó góp phần xây dựng tỉnh Hà Tĩnh trở thành một trong những cực phát triển của vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung.

Tin rằng, với sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, toàn diện của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, sự chủ động tham mưu của Sở Tư pháp và sự phối hợp tích cực chặt chẽ của các ngành, các cấp, công tác xây dựng và thi hành pháp luật trên địa bàn tỉnh thời gian tới sẽ có nhiều đổi mới mang tính đột phá, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội của tỉnh nhà./.

 

Hải Giang

 

 TIN TỨC LIÊN QUAN