Hoàn thiện quy định về văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực
Sáng 12/6, tiếp tục Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Qua thảo luận, các đại biểu cơ bản nhất trí với nhiều nội dung trong dự thảo Luật. Đồng thời phân tích, đóng góp nhiều ý kiến thiết thực, cụ thể để tiếp tục hoàn thiện nhiều điều, khoản, trong đó có nội dung quy định về văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực.
Quan tâm đến nội dung về văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực, đại biểu Quàng Thị Nguyệt, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên cho biết, khoản 2 Điều 57 dự thảo Luật quy định: “Văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực toàn bộ hoặc một phần do có văn bản quy phạm pháp luật khác thay thế hoặc sửa đổi, bổ sung thì văn bản quy định chi tiết biện pháp cụ thể để tổ chức, hướng dẫn thi hành văn bản đó hết hiệu lực, trừ trường hợp được công bố tiếp tục có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần. Văn bản công bố là văn bản hành chính và được đăng tải trên công báo điện tử, cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật”. Theo đại biểu Quàng Thị Nguyệt, việc dự thảo Luật quy định văn bản quy định chi tiết và biện pháp cụ thể hết hiệu lực, trừ khi được công bố tiếp tục có hiệu lực nhưng thiếu thời hạn cụ thể trong việc công bố sẽ dẫn đến chậm trễ, có thể tạo ra khoảng trống pháp lý trong quá trình triển khai thực hiện. Do đó đại biểu đề nghị bổ sung quy định về thời gian đăng tải trên công báo điện tử, cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật đối với trường hợp văn bản tiếp tục có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần.
Đại biểu Quàng Thị Nguyệt, Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên
Cùng tham gia góp ý hoàn thiện quy định về văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực, đại biểu Phạm Thị Xuân đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hoá, cho rằng Khoản 2 Điều 57 dự thảo Luật là quy định rất mới với tư duy và cách làm đột phá, thay đổi toàn bộ cách ban hành văn bản quy định chi tiết trước đây. “Văn bản quy định chi tiết cũ vẫn có hiệu lực nếu Luật, Nghị quyết, Pháp lệnh mới được ban hành không trái với nội dung đã được quy định chi tiết. Điều này góp phần giảm tải cho công tác ban hành văn bản quy định chi tiết, hạn chế việc chậm ban hành vì đã có văn bản quy định chi tiết. Đồng thời, tạo thuận lợi cho việc theo dõi, tuân thủ pháp luật của người dân, doanh nghiệp. Cơ quan nhà nước chỉ phải ban hành quy định chi tiết đối với nội dung mới, các nội dung kế thừa từ Luật, Nghị quyết, Pháp lệnh cũ tiếp tục thực hiện theo văn bản quy định chi tiết hiện hành”, đại biểu Phạm Thị Xuân phân tích.
Đại biểu Phạm Thị Xuân, Đoàn ĐBQH tỉnh Thanh Hóa
Tuy nhiên, đại biểu Phạm Thị Xuân cho rằng việc sửa đổi khoản 16, Điều 1 của dự thảo Luật sẽ dẫn tới toàn bộ văn bản quy định chi tiết sẽ hết hiệu lực như giai đoạn vừa qua và việc chậm ban hành văn bản quy định chi tiết lại vướng những tồn tại, hạn chế được nêu trong báo cáo của Chính phủ; người dân, doanh nghiệp phải chờ văn bản quy định chi tiết mới được ban hành. Từ đó, đại biểu đề nghị chưa sửa đổi quy định tại khoản 2 Điều 57 để quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật đi vào cuộc sống; Nếu thực sự vướng mắc khi đó Chính phủ mới đề xuất Quốc hội để sửa đổi. “Trường hợp Chính phủ vẫn đề xuất sửa đổi khoản 2 Điều 57, đề nghị báo cáo rõ với Quốc hội những khó khăn, vướng mắc của việc tuân thủ quy định của Luật hiện hành đối với việc xây dựng các văn bản quy định chi tiết của các Luật, Nghị quyết của Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9 để làm căn cứ cho đại biểu Quốc hội xem xét, quyết định”, đại biểu Phạm Thị Xuân chỉ rõ.
Đồng quan điểm này, đại biểu Nguyễn Phương Thủy đoàn Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội đề nghị, cần xác định rõ văn bản nào chưa bị bãi bỏ, chưa được công bố hết hiệu lực thì vẫn được áp dụng bình thường. “Các cơ quan có thẩm quyền ban hành văn bản cần tập trung làm tốt công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật để kịp thời bãi bỏ, công bố văn bản hết hiệu lực, làm minh bạch hóa hệ thống pháp luật và giúp các cơ quan nhà nước, người dân, doanh nghiệp dễ theo dõi, dễ nhận biết và dễ áp dụng pháp luật”, đại biểu Nguyễn Phương Thủy nhấn mạnh.
Đại biểu Nguyễn Phương Thủy, Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội
Đại biểu Nguyễn Phương Thủy cũng đề nghị, cần xem xét bổ sung trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật quy định về cơ chế kiểm soát số lượng văn bản quy phạm pháp luật trong hệ thống pháp luật để có thể bảo đảm mục tiêu xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, dễ tiếp cận.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh giải trình một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu
Giải trình tại hội trường, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh chỉ rõ bất cập của Luật hiện hành khi quy định: Luật gốc hết hiệu lực thì Nghị định sẽ tiếp tục có hiệu lực nhưng phải bảo đảm điều kiện không trái với văn bản thay thế hoặc sửa đổi, bổ sung. Đồng thời nhấn mạnh, đề xuất phương án sửa đổi khoản 2 Điều 57 như dự thảo Luật là phù hợp. Đây cũng là nội dung nhận được sự ủng hộ của đa số đại biểu Quốc hội phát biểu tại tổ. Do đó xin được giữ nguyên như dự thảo Luật. “Việc này rất phù hợp với khoản 2 Điều 53 dự thảo Luật, tức là văn bản quy định chi tiết phải có hiệu lực đồng thời với văn bản mà gốc tức là văn bản mẹ. Việc này sẽ thuận lợi hơn cho người dân và doanh nghiệp khi áp dụng; Văn bản mẹ hết hiệu lực đương nhiên văn bản con hết hiệu lực theo, trừ trường hợp cơ quan nhà nước rà soát và công bố rằng văn bản con có hiệu lực, như vậy rất công khai, minh bạch và người dân, doanh nghiệp rất dễ áp dụng”, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết.