Một số thay đổi đối với lĩnh vực tổ chức cán bộ và Thông tư có liên quan thuộc phạm vi quản lý của Bộ Tư pháp
Bộ trưởng Bộ Tư pháp vừa ban hành Thông tư số 24/2025/TT-BTP ngày 27/11/2025 quy định việc sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số điều của các thông tư thuộc lĩnh vực tổ chức cán bộ và các thông tư có liên quan thuộc phạm vi quản lý của Bộ Tư pháp. Việc ban hành Thông tư nhằm kịp thời rà soát, điều chỉnh hệ thống văn bản quy phạm pháp luật cho phù hợp với mô hình tổ chức chính quyền địa phương mới, yêu cầu cải cách hành chính và các quy định pháp luật hiện hành về tổ chức bộ máy, vị trí việc làm, đơn vị sự nghiệp công lập.
Qua quá trình triển khai các quy định mới của Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 và các nghị định của Chính phủ về tổ chức bộ máy, vị trí việc làm, biên chế, nhiều quy định tại các thông tư do Bộ ban hành trước đây đã bộc lộ điểm không còn phù hợp, đặc biệt là các nội dung gắn với mô hình chính quyền cấp huyện, thuật ngữ tổ chức cũ hoặc các vị trí việc làm đã được điều chỉnh theo hướng tinh gọn, thống nhất. Do đó, việc sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ là yêu cầu tất yếu nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống pháp luật và tính khả thi trong tổ chức thực hiện.
Thông tư số 24/2025/TT-BTP tập trung sửa đổi, bãi bỏ, thay thế nhiều nội dung quan trọng tại các thông tư trong lĩnh vực tổ chức cán bộ của ngành Tư pháp. Cụ thể, Thông tư bãi bỏ toàn bộ các quy định liên quan đến vị trí việc làm công chức nghiệp vụ chuyên ngành Tư pháp gắn với cấp huyện trong Thông tư số 02/2023/TT-BTP; đồng thời bãi bỏ các nội dung về vị trí việc làm lý lịch tư pháp trong cả khối công chức và viên chức, bảo đảm phù hợp với việc sắp xếp lại tổ chức và chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan tư pháp theo mô hình mới.
Bên cạnh đó, Thông tư sửa đổi, bổ sung nhiều quy định về tiêu chuẩn, điều kiện, bản mô tả vị trí việc làm, trong đó điều chỉnh yêu cầu về chuyên ngành đào tạo theo hướng linh hoạt hơn đối với một số vị trí tại Bộ Tư pháp; thống nhất cách dùng thuật ngữ “xã, phường, đặc khu” thay cho “xã, phường, thị trấn”; đồng thời cập nhật lại tên gọi, chức danh của các cơ quan thi hành án dân sự theo cơ cấu tổ chức mới, bảo đảm thống nhất với các nghị định của Chính phủ.
Đối với hệ thống đơn vị sự nghiệp công lập thuộc ngành Tư pháp, Thông tư số 24/2025/TT-BTP sửa đổi phạm vi điều chỉnh, danh mục vị trí việc làm, cơ cấu viên chức theo chức danh nghề nghiệp, bãi bỏ các vị trí việc làm không còn phù hợp; đồng thời điều chỉnh một số quy định về hội đồng quản lý, tiêu chí phân loại, điều kiện thành lập, sáp nhập, hợp nhất, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập trong các lĩnh vực trợ giúp pháp lý, công chứng, đấu giá tài sản, đăng ký biện pháp bảo đảm, hỗ trợ pháp luật, tư vấn pháp luật.
Đáng chú ý, Thông tư cũng bổ sung, làm rõ chức năng, nhiệm vụ của Sở Tư pháp và chính quyền cấp xã trong lĩnh vực tư pháp, nhất là vai trò cơ quan thường trực Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật; trách nhiệm theo dõi, kiểm tra việc thi hành văn bản quy phạm pháp luật tại địa phương; qua đó tăng cường tính chủ động, rõ trách nhiệm trong tổ chức thi hành pháp luật ở cơ sở.
Thông tư số 24/2025/TT-BTP có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/12/2025. Các bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị thuộc ngành Tư pháp có trách nhiệm rà soát, cập nhật, tổ chức thực hiện thống nhất các quy định mới; đồng thời chấm dứt việc áp dụng các nội dung đã bị bãi bỏ hoặc thay thế theo Thông tư này.
Việc ban hành Thông tư số 24/2025/TT-BTP thể hiện quyết tâm của Bộ Tư pháp trong việc chuẩn hóa tổ chức bộ máy, vị trí việc làm, hoàn thiện thể chế về công tác tổ chức cán bộ, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính, xây dựng nền tư pháp chuyên nghiệp, hiện đại trong giai đoạn mới./.
Nguyễn Thị Phương Thảo - Phòng Pháp chế và Phổ biến, giáo dục pháp luật