Thời gian tới, theo Kết luận số 127-KL/TW ngày 28/02/2025 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về triển khai nghiên cứu, đề xuất tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị thì định hướng không tổ chức cấp huyện, thực hiện mô hình địa phương 2 cấp (cấp tỉnh và cấp xã). Trong giai đoạn chuyển tiếp này sẽ có thêm nhiều vấn đề phát sinh trong quá trình thực hiện chủ trương không tổ chức cấp huyện có nội dung khác hoặc chưa được quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật (trừ Hiến pháp), văn bản hành chính và các hình thức văn bản khác đang còn hiệu lực tại thời điểm thực hiện chủ trương. Vì vậy, việc nghiên cứu đề xuất bổ sung các nội dung để xử lý những vấn đề này vào Nghị quyết số 190/2025/QH15 là rất cần thiết. Từ thực tiễn thực hiện nhiệm vụ, xin đề xuất một số nội dung sau:

Thứ nhất, đối với lĩnh vực xây dựng văn bản quy phạm pháp luật (QPPL)

- Trong thời gian qua, HĐND, UBND cấp huyện đã ban hành một số văn bản QPPL theo thẩm quyền. Do đó, khi thực hiện chủ trương bỏ chính quyền cấp huyện, đề nghị quy định việc giải quyết các văn bản QPPL cấp huyện đã ban hành.

- Thực hiện Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, thời gian qua, chính quyền địa phương cấp xã trên địa bàn các tỉnh đã ban hành các văn bản QPPL để quy định về các biện pháp bảo đảm thực hiện dân chủ ở cơ sở. Theo chủ trương về sáp nhập cấp xã thì khi sáp nhập nhiều xã lại với nhau sẽ tồn tại nhiều văn bản QPPL của các xã trước sáp nhập, trong khi đó Luật Ban hành văn bản QPPL năm 2025 quy định cấp xã không có thẩm quyền ban hành văn bản QPPL. Do đó, đề nghị bổ sung quy định để giải quyết các văn bản QPPL của cấp xã đã ban hành trong trường hợp này.

Thứ hai, đối với lĩnh vực tổ chức bộ máy

- Đề nghị nghiên cứu xem xét bổ sung nội dung quy định chuyển tiếp về phê duyệt vị trí việc làm để đảm bảo tính kịp thời trong quy định nhằm triển khai thực hiện các nội dung có liên quan đảm bảo cho việc vận hành các đơn vị mới sau sắp xếp. Trường hợp sau sắp xếp mà vị trí việc làm có thay đổi thì cơ quan có thẩm quyền được phê duyệt vị trí việc làm sau sắp xếp đảm bảo phù hợp quy định trong các văn bản QPPL của cơ quan nhà nước cấp trên đã ban hành trước khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước và phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị sau sắp xếp.

- Trong giai đoạn chuyển tiếp này, để tránh các vướng mắc trong giai đoạn chuyển tiếp thành chính quyền 02 cấp, đề nghị quy định về hướng xử lý các TTHC do cấp huyện tiếp nhận, giải quyết sẽ do cơ quan chuyên môn cấp tỉnh hay cấp xã (sau sáp nhập) thực hiện.

- Để nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành, đề xuất nghiên cứu phương án quản lý nhà nước đối với cấp xã sau khi bỏ chính quyền cấp huyện.

Thứ ba, đối với công tác xử lý vi phạm hành chính

Đề nghị tiếp tục bổ sung nội dung định hướng giải quyết cho phù hợp với thực tiễn không tổ chức cấp huyện.

Thứ tư, đối với lĩnh vực tài chính ngân sách, quản lý tài sản công

- Theo quy định của Luật Đầu tư công, khi phê duyệt dự án đầu tư công phải xác định được nguồn vốn và khả năng cân đối vốn để thực hiện. Đối với một số dự án giao UBND cấp huyện làm chủ đầu tư, khi dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt dự án thì nguồn vốn thực hiện được cân đối một phần từ ngân sách cấp huyện, ngân sách cấp xã. Do vậy, trong trường hợp không tổ chức cấp huyện, sáp nhập xã thì nguồn vốn nêu trên chưa xác định được phương án cân đối, dẫn đến khó khăn trong công tác triển khai thực hiện.

- Theo quy định của pháp luật hiện hành thì chưa có quy định về việc thay đổi cơ quan quyết định đầu tư các chương trình, dự án đầu tư công. Do vậy, đề nghị bổ sung quy định chuyển tiếp đối với các chương trình, dự án đầu tư công do cấp huyện quyết định đầu tư và trách nhiệm xử lý các vấn đề có liên quan.